Σελιδοποίηση βιβλίου και ο όρος folio
Υπάρχουν πολλές έννοιες της λέξης folio. Μερικές από αυτές τις κοινές έννοιες θα προσπαθήσουμε να τις περιγραψουμε παρακάτω:
- Το φύλλο που προκύπτει από τα απανωτά διπλώματα στη μέση ενός μεγαλύτερου φύλλου (μία ή περισσότερες φορές) ονομάζεται folio. Κάθε διπλωμένο φύλλο δημιουργεί δύο φύλλα. Επομένως, από ένα μόνο φύλλο θα προκύψουν 4 σελίδες ή 2 φύλλα ή 2 folios. Αν συνεχίσουμε να το διπλώσουμε ακόμα μία φορά τότε θα προκύψουν 8 σελίδες ή 4 φύλλα ή 4 folios κ.ο.κ. Πολλά φύλλα τοποθετούνται το ένα μέσα στο άλλο δημιουργούν το σώμα του βιβλίου. Ένα τέτοιο φύλλο ανεξάρτητα από τον αριθμό των διπλωμάτων που θα γίνουν (θα έλεγα πρακτικά μέχρι 4 φορές) ονομάζεται τυπογραφικό ή ένα μικρό βιβλίο. Πολλαπλά τυπογραφικά δημιουργούν ένα παραδοσιακό βιβλίο.
- Στις αγγλοσαξονικές χώρες το μέγεθος χαρτιού 8,5Χ13,5 ίντσες ονομάζεται folio. Πιθανόν γιατί στο παρελθόν αυτό αποτελούσε και το βασικό τυποποιημένο μέγεθος.
- Το μεγαλύτερο κοινό μέγεθος βιβλίου ονομάζεται folio. Είναι περίπου 12Χ15 ίντσες. Παραδοσιακά φτιάχτηκε από το μεγαλύτερο τυπικό μέγεθος χαρτιού εκτύπωσης διπλωμένο στη μέση και βιβλιοδετηθηκε σε τυπογραφικά. Γενικά, αυτό είναι ένα βιβλίο περίπου 12 x 15 ίντσες. Ορισμένα μεγέθη βιβλίων περιλαμβάνουν folio elephant και folio double elephant (ύψους περίπου 23 και 50 ίντσες, αντίστοιχα) και folio Atlas σε ύψος περίπου 25 ίντσες.
- Ο όρος folio χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει (ή να ονομάσει) μια ποικιλία παραδοσιακών έντυπων ή ψηφιακών συλλογών βιβλίων, άρθρων, τεχνικών εκθέσεων, βάσεων δεδομένων, φωτογραφιών και άλλων πηγών πληροφοριών. Ένα χαρτοφυλάκιο (φορητό folio) είναι επίσης μια τέτοια συλλογή. Μπορεί να είναι προσωπική (όπως σε ένα χαρτοφυλάκιο γραφικού σχεδιασμού δημιουργικής εργασίας ή σε ένα χρηματοοικονομικό χαρτοφυλάκιο επενδύσεων ενός ατόμου) ή να ανήκει σε μια ομάδα ή οργανισμό.
- Ο όρος folio περιγράφεται ως “μια συλλογή από πρόχειρα βιβλιοδετημένες ή αδέσμευτες εκτυπώσεις που ορίζουν ένα περιεχόμενο που μοιάζει περισσότερο με ένα βιβλίο από μια τυχαία στοίβα από μη εκτυπωμένες εκτυπώσεις” Είναι λίγο προσωπικός ορισμός που βασίζεται σε παραδοσιακές τεχνικές.
- H θέση της σελιδαρίθμησης σ ένα βιβλίο που περιέχει τον αριθμό της τυπωμένης σελίδας σε ένα βιβλίο ονομάζεται folio. Τα έγγραφα πρέπει να έχουν αρίθμηση σελίδας, τουλάχιστον για να βοηθήσουν τον αναγνώστη να γνωρίζει πού βρίσκεται. Περιστασιακά τα βιβλία τοποθετούν στα φύλλα τους αριθμούς αυτούς κοντά στη ράχη του βιβλίου, αλλά αυτή η τοποθέτηση δεν βοηθά πολύ στην πλοήγηση. Οι πιο συνηθισμένες θέσεις σελιδαρίθμησης είτε επικεντρώνονται στο κάτω περιθώριο καθώς ευθυγραμμίζονται στο κέντρο ή στην εξωτερική πλευρά του μπλοκ κειμένου και μερικές φορές ακόμη και στην εξωτερική του πλευρά. Οι σελιδαριθμήσεις μπορούν να βρίσκονται είτε στο επάνω μέρος είτε στο κάτω μέρος της σελίδας, αλλά τουλάχιστον σε σελίδες με ανοίγματα κεφαλαίων συνήθως τοποθετούνται στο κάτω μέρος της σελίδας, έτσι ώστε να μην αποσπούν την προσοχή από το κείμενο του τίτλου. Κάθε σελίδα σε ένα βιβλίο έχει αρίθμηση, ακόμα και αν η σελίδα δεν έχει folio. Στα βιβλία, τα φύλλα για το προκαταρκτικό μέρος του βιβλίου είναι συχνά σε λατινικούς αριθμούς. Τα κύρια θέματα και τα πίσω θέματα είναι αραβικοί αριθμοί, με την ακολουθία να ξεκινά από το 1. Σε ορισμένα τεχνικά έγγραφα, τα folios μπορεί να έχουν τη μορφή αριθμού κεφαλαίου και αριθμού σελίδας, με τον αριθμό σελίδας να ξεκινά από 1 σε κάθε νέο κεφάλαιο. Άλλα σχήματα folio είναι δυνατά αλλά ασυνήθιστα. Τα Folios πρέπει να τοποθετούνται αρμονικά σε σχέση με το μπλοκ του κειμένου και τα περιθώρια σελίδας. Η γραμματοσειρά που χρησιμοποιείται για τα folio δεν χρειάζεται να είναι ίδια με αυτήν του κειμένου, αλλά πρέπει τουλάχιστον να είναι συμπληρωματική και μη παρεμβατική.